Un-embedded journalisten

Gepubliceerd in: De Journalist nr.16, 29.09.2006 ‘Defensie juicht un-embedded journalisten toe’ Nico van der Zee, woordvoerder van het ministerie van Defensie in Den Haag ‘juicht het toe als er meer “un-embedded” journalisten naar Uruzgan zouden gaan. Maar er zijn risico’s aan verbonden. Het is ronduit gevaarlijk in het gebied. De animo is dan ook niet groot.’ Herman Spinhof Van der Zee reageert hiermee op uitlatingen van de voor zover bekend tot nu toe enige un-embedded Nederlandse oorlogsreporter Arnold Karskens die (voor Nieuwe Revu en Zembla) in Uruzgan was. ‘Karskens suggereert dat Defensie liever geen un-embedded journalisten in het gebied wil hebben’, aldus Van der Zee. ‘Het tegendeel is waar.’ Karskens noemt Van der Zee ‘de meest leugenachtige voorlichter’ die hij kent. ‘Minister Kamp en Defensievoorlichting maken het mij en ook andere niet bij de Nederlandse strijdkrachten embedded journalisten, het liefst zo moeilijk mogelijk.’ Aanleiding van Karskens’ oordeel is dat hij zich in Uruzgan in het nauw gedreven voelde, nadat hij in een algemene vergadering door luitenant-kolonel Tak als bron zou zijn aangewezen van een artikel in Sp!ts. In dat artikel wordt gewag gemaakt van de omsingeling van een gebouw van de Afghaanse veiligheidsdienst door troepen van gouverneur Munib. Deze eisten de aldaar opgeslagen, geconfisqueerde wapens op en kregen die ook. Karskens had als un-embedded journalist samen met zijn tolk onderdak bij Munib. Karskens: ‘Een zeer gevaarlijke situatie om mij en public als bron aan te wijzen. Terwijl ik absoluut niet de bron van het verhaal in Sp!ts was!’ Op de vraag of Karskens zijn bron was, antwoordde John Maes, auteur van het artikel in Sp!ts, ‘noch ontkennend, noch bevestigend’. Van der Zee: ‘Ik opperde dat inderdaad. Maar nadat Maes zei “zijn bronnen niet prijs te geven”, heb ik het daarbij gelaten. Het is dus zeker niet zo dat Karskens in die vergadering aangewezen zou zijn als bron van dat artikel in Sp!ts.’ Karskens: ‘Ik ben in de vergadering wél aangewezen als bron. Dat staat op band!’ Hoofdredacteur Bart Brouwers van Sp!ts heeft Defensie daags na het voorval nadrukkelijk gevraagd om de militaire autoriteiten en de gouverneur in Uruzgan te laten weten dat Karskens de bron inderdaad niet was. Vlak voor zijn terugkeer naar Nederland heeft Karskens nog een ‘prettig gesprek’ gehad met de Nederlandse commandant Vleugels in Afghanistan, waarin hij echter wel een ‘schriftelijk excuus’ eiste van Tak. Die heeft hij nog niet ontvangen.