Toeterend en bellend naar het nieuws
Niet op alle mediasites ligt het nieuws even gemakkelijk voor het grijpen. Maar headlines komen via ‘Koppensneller’, ‘Nieuwsklikker’ of ‘Nieuwsklok’ wél naar de nieuwsconsument toe. Als lokkertjes om hem maar de kranten- of omroepsite binnen te krijgen.
Herman Spinhof en Jacqueline Wesselius
Het volledige artikel met overzichtstabel is opgenomen in De Jouranlist nr. 18, september 2005
Een pingel in de computer. Omhoog rijst de Nieuwsklikker van de Volkskrant: ‘Joesjenko stuurt regering naar huis’. Het stond al eerder in het ballonnetje dat de Wereldomroep Nieuwsklok af en toe het scherm opstuurt, eveneens met pingeltje. Een fietsbel kondigt de Koppensneller van De Telegraaf aan. ‘Opel Vectra krijgt zijn kleinere basismotor’. De regel eronder luidt: ‘Agressieve fotograaf valt Reese Witherspoon lastig’. Geen tijd om naar het (oudere) bericht over het OM een paar regels lager door te klikken: weer klinkt een fietsbelletje, de Koppensneller is ververst: ‘Minder regels gepensioneerde uitzendkracht’ en ‘ANWB snijdt diept in organisatie’. Plus tal van oudere berichten.
In een hoekje van het scherm flikkert het Teletekst-schermpje; boven de browser loopt de News Ticker van de BBC: ‘New Orleans starts to remove dead’ ‑ ‘Ukraine leader sacks government’ ‑ ‘Lawyer denies Saddam confession’. Vergelijkbare headlines vliegen nu ook in blauw of grijs gekleurde flitsen door de rechterhoek van het scherm, afkomstig van onder andere NU.nl, RTL nieuws, de Wereldomroep. BNR Nieuwsradio brengt nu iets anders: ‘Amsterdam vindt verkeersplannen “beetje slap”’. Dit alles op donderdag 9 september omstreeks 14.40. Hoog scoren deze middag – van Teletekst tot Elsevier – de blunders van het OM, het banenverlies bij de ANWB en de door de boze buuurman afgeknipte vinger in Geleen.
Lang leve de RSS (really simple syndication), de uitvinding die het onmogelijk maakt om aan ververste nieuwssites, headlines, of weblogs te ontsnappen. Vanuit de RSS reader of browser, die je vanaf diverse websites kunt downloaden, klik je door naar de site met het volledige bericht – al dan niet met foto of tekening ‑ en vandaar desgewenst weer naar een dossier, een audio-opname of een videofilmpje. Niet alle nieuwssites zijn even multimediaal; gelukkig maar, want het voegt lang niet altijd iets toe. Video’s van de eigen camjo’s willen wel eens knullig zijn, de professionele video’s – doorgaans van een groot persbureau, verspreid door Zoom.in – beginnen vaak met reclame, gevolgd door een nieuwslezer en dán pas beelden van het evenement zelf. Als die er al zijn, en als ze al wat voorstellen (Clinton en Bush sr achter hun lessenaartjes…). Daarnaast een hoop fun-video’s, die wel grappig kunnen zijn, maar waar je als nieuwsgebruiker niet op zit te wachten. Zo linkt Nu.nl door naar de video die het Nederlandse leger in Afghanistan opnam op de wijs van ‘Amarillo’; de redactie van Nu.nl (Ilse) maakte vervolgens een ‘Numarillo, plaatste ook dat op de site en nodigde anderen uit om in hun bedrijf eveneens een ‘Amarillo’ filmpje op te nemen. En al die filmpjes zijn op de site geplaatst.
Bij sommige sites, met name die van de kranten, moet je je registreren, soms een (online) abonnement nemen om verder te komen. Dat is een trend geworden die, lijkt het, weer aan het afnemen is. Met name het vernieuwde AD heeft momenteel een volledig toegankelijke website, ook voor niet-abonnees.
Sommige sites hebben nieuws-tickers of frames met headlines (veelal van ANP of Novum) en brengen daarnaast hun eigen berichten. Alleen deze laatste zijn compleet met commentaren, foto’s of ander materiaal. Voor de niet-ingewijde is niet altijd even duidelijk wat van een persbureau en wat eigen werk is.
Grosso modo zijn er drie soorten nieuwssites:
De sites die alleen maar nieuws brengen (NU.nl, Planet.nl, Nieuws.nl); een subcategorie hiervan is de site-doorgeefluik (KRUX.nl, Nieuwstracker.nl) die niet meer doen dan de gebruiker in staat stellen door te linken naar andere nieuwssites. De nieuwssites in deze categorie zijn soberder dan de andere, maar tamelijk helder.
De sites van omroepen (in het bijzonder Wereldomroep, NOS Journaal-Teletekst, BNR Nieuwsradio en RTL Nieuws/RTL Z/Editie-NL) die behalve ‘geschreven’ headlines en berichten ook veel (meestal functionele) video- en vooral audiostreams brengen en zelfs (RTL) foto-slideshows. De individuele omroepen brengen alleen maar nieuws over hun programma’s.
Krantensites. Zij zijn over het algemeen het meest veelzijdig (met dossiers en archieven, waar je veelal voor moet betalen), het meest multimediaal, maar het minst doorzichtig. Het is soms even zoeken naar wat je wilt hebben en meestal is registratie vereist. Soms (NRC Handelsblad, met name) kom je niet ver zonder een abonnement of een betaalde pas. De nieuwsheadlines bevinden zich op de krantensites in een frame of een ticker, en de gebruiker kan zich er via RSS op abonneren. Ze zijn in feite de lokkertjes die mensen naar de online krant moeten trekken.
De algemene conclusie: hoe meer toeters en bellen, hoe lastiger het navigeren. Hieronder een overzicht van verschillende aspecten van de voornaamste nieuwssites in Nederland (de buitenlandse volgen een andere keer). Fun sites zoals Geenstijl.nl of Fok.nl – die ook wel ‘nieuws’ brengen, maar gekleurd – hebben we evenals regionale sites buiten beschouwing gelaten.
spinhof 